وال پست و روش اجرا
دیوارها در ساختمان‌ها نقش بسیار مهمی در مقاومت در برابر زلزله ایفا می‌کنند. دیوارهای غیرسازه‌ای، مانند دیوارهای تقسیمی، دیوارهای باربر و دیوارهای نمای برخی از عناصر تشکیل دهنده ساختمان هستند و در مقابل زلزله و ارتعاشات دیگر آسیب پذیرند. بنابراین برای محافظت از دیوارها در هنگام وارد شدن بار جانبی، باید در طراحی، ساخت و نگهداری سازه، به وال پست‌ها و اقدامات مرتبط اهمیت دهید این شامل طراحی مناسب سازه، استفاده از وال پست‌های قوی و مقاوم، مقاوم‌سازی دیوارها و بازرسی دوره‌ای و نگهداری صحیح از دیوارها می‌شود که با این اقدامات، میتوان دیوارها را در مقابل بارهای جانبی و زلزله محافظت کرده و عملکرد سازه را بهبود بخشید. با توجه به نقش مهم وال پست‌ها در کنترل حرکت دیوارها و انتقال نیروها به سازه‌های اطراف دیوار تصمیم گرفتیم در این مقاله به بررسی وال پست و روش اجرای آن بپردازیم. پس اگر می‌خواهید سازه‌ای داشته باشید که در برابر زلزله، باد و… مقاومت خوبی دارد؛ ابتدا باید با وال پست‌ها به خوبی آشما بشوید و و الزمات قانونی آن بدانید.
مقاله پیشنهادی: پرکاربرد ترین نرم افزار‌های عمران
وال پست چیست؟
والپست (Wall Post) تشکیل شده از دو لغت به معنی نگهدارنده (Post) دیوار (Wall) در برابر نیروهای وارد بر آن می‌باشد. که هدف اصلی از اجرای آن جلوگیری از تغییر شکل خارج از صفحه دیوارهای غیرسازه‌ای بوده و در تحمل بارهای جانبی ناشی از زلزله والپست نقشی ندارد. وال پست که معمولا از نبشی ساخته می‌شود همانند یک ساپورت عمودی یا افقی در دیوار عمل می‌نماید. وظیفه اصلی وال پست توزیع صحیح نیروهای وارد بر دیوار می‌باشد. نیروهایی از قبیل نیروهای ناشی از وزش باد و همچنین نیروی وارده بر دیوار بر اثر زلزله. وال پست توزیع نیروها را به نحوی انجام می‌دهم که نیروها مستقیم بر ستون‌های اصلی ساختمان وارد گردد و دیوار در امان بماند. به طور کلی وال پست باعث می‌گردد دیوار ساختمان در مقابل نیروهای وارده به صورت یکپارچه عمل کند. در واقع دیوار و تیغه‌ها به کمک وال پست (wall post)، اتصال قوی تری به اسکلت اصلی ساختمان پیدا می‌کنند. این قطعه را معمولا به صورت یک تیر-ستون طراحی می‌کنند.
مقاله پبشنهادی: تکلا استراکچرز چیست؟
هدف از اجرای وال پست؟
هدف اصلی اجرای وال پست، انتقال نیروهای جانبی وارد بر میانقاب‌ها به سازه اصلی است. میانقاب‌ها، که اعضای غیرسازه‌ای هستند، در صورت عدم اتصال به اسکلت سازه، در هنگام وارد شدن نیروهای جانبی مانند زلزله می‌توانند خسارت‌های جانی و مالی زیادی را به همراه داشته باشند، حتی اگر اسکلت سازه خراب نشده باشد. با استفاده از وال پست، نیروهای جانبی وارد بر میانقاب‌ها توسط این عنصر به سازه اصلی منتقل می‌شوند. با استفاده از وال پست‌ها، سازه‌های ساختمانی می‌توانند در مقابل زلزله‌ها و بادهای قوی مقاومت کنند. استفاده از وال پست‌ها بهبود قابل توجهی در عملکرد سازه در مقابل زلزله و بارهای جانبی دارد. آنها به دیوارها استحکام می‌بخشند و از تأثیرات ناشی از ارتعاشات و جابه‌جایی‌ها محافظت می‌کنند. با ایجاد اتصال محکم بین دیوارها و سازه اصلی، وال پست‌ها به انتقال نیروهای جانبی و عمودی به سازه کمک می‌کنند و پایداری سازه را تضمین می‌کنند.
انواع وال پست
وال پست به طور کلی به دو نوع قائم و افقی تقسیم می‌شود، که به ترتیب موازی با ستون یا عمود بر ستون قرار می‌گیرند. این تقسیم بر اساس جهت گیری وال پست نسبت به ستون صورت می‌گیرد. در مورد اتصال وال پست به عضوهای سازه‌ای و دیوار، گزینه‌های متنوعی وجود دارد. وال پست می‌تواند به صورت کشویی، تلسکوپی و یا به صورت پیوسته و منقطع اجرا شود. اما استفاده از وال پست منقطع با استفاده از نبشی‌های منقطع متداولتر است. این نوع وادارها معمولاً به عنوان وال پست منقطع شناخته می‌شوند. در وال پست منقطع، وال پست به صورت منقطع در طول ساختمان قرار می‌گیرد و اتصالات منقطعی بین قسمت‌های مختلف آن وجود دارد. این نوع وادارها برای ایجاد اتصالات قوی و افزایش استحکام و پایداری دیوار و تیغه‌ها استفاده می‌شوند. همچنین وال پست ها را میتوان از از نظر مصالح تشکیل دهنده نیز تقسیم بندی کرد که وال پست می‌تواند از جنس فلزی یا بتن آرمه باشد. هر کدام از این جنس‌ها مزایا و محدودیت‌های خود را دارند و بسته به نیازها و شرایط سازه، انتخاب می‌شوند. وال پست‌های فلزی معمولاً از پروفیل‌های نبشی، ناودانی یا قوطی تشکیل شده‌اند. این پروفیل‌ها از جنس فولاد با کیفیت بالا ساخته می‌شوند و برای انتقال نیروهای جانبی به سازه اصلی استفاده می‌شوند. پروفیل‌های نبشی و ناودانی معمولاً جزء گزینه‌های رایج برای وادارها هستند، زیرا مقاومتی مناسبی دارند و قابلیت اتصال به سایر عناصر سازه را فراهم می‌کنند.
مقاله پیشنهادی: معرفی انواع بارهای وارده بر ساختمان
ضوابط اجرای وال پست
بر اساس آیین نامه ۲۸۰۰ در قانون مربوط به صنعت ساختمان سازی، محاسبه وال پست بر اساس یک سری الزامات اصلی و مهم است که به شرح زیر می باشد:
• جهت اجرای این سازه ضروری است تیغه ها یا دیوارهای داخلی ساختمان دارای ارتفاع بیش از ۸/۱ باشند.
• حداکثر طول و اندازه برای هرگونه دیوار و المان غیر سازه ای نباید از حد مجاز ۶ متر عبور کند. همچنین ضخامت واقعی آن ها نباید بیشتر از ۴۸ سانتی متر باشد.
• از دیگر الزامات قانونی جهت اجرای وال پست جدید این است که دیوارها و تیرهای غیر سازه ای و تراز آن ها با کف ساختمان، چیزی حدود ۵/۳ متر باشد.
• تمامی لبه های قائم مربوط به دیوارهای غیر سازه ای بایستی به طور کامل مهار شوند.
• همچنین لبه های افقی در المان های غیر سازه ای که اندازه و ارتفاع مشخصی ندارند بایستی با کلاف فولادی نمره ۶ مهار شوند.
• در زمان اجرای وال پست آماده ( پیش از بتن ریزی سقف ساختمان) بکار بردن بیس پلیت در ناحیه ورودی تیر بتنی ضروری است.
• چنانچه پیش از بتن ریزی سقف، این مرحله اجرا نگردد. به این معنی که پیس پلیت در قسمت ورودی تیر بتنی به کار برده نشود حتما باید این المان توسط رول بولت ها به تیرهای غیر سازه ای متصل شود.
• به هیچ عنوان نباید برای نصب و اجرای بیس پلیت ها و تیرهای بتنی از میخ های فولادی استفاده گردد.
• حتما پیش از اجرا و نصب وال پست جدید و وال چست آماده ابعاد داخلی ساختمان به طور دقیق اندازه گیری شده تا در حین دیوار چینی ساختمان مشکلی برای مهندسین و سازندگان به وجود نیاید.
• حتما برای اجرای این سازه از پروفیل های مصرفی با نبشی ۵ استفاده شود.
• اگر طول دیوار بیشتر از 4 متر باشد نیاز به وال پست قائم خواهد داشت.
• اگر طول یک دیوار بیشتر از 40 برابر ضخامت دیوار باشد نیاز به وال پست قائم خواهیم داشت.
• اگر ارتفاع یک دیوار از 3.5 متر بیشتر باشد نیاز است وال پست افقی اجرا شود.
مقاله پیشنهادی: بررسی انواع سیستم های سازه ای
هزینه نصب و اجرای وال پست
هزینه نصب و اجرای وال پست متأثر از عوامل مختلفی است و قیمت نهایی بستگی به این عوامل دارد. برخی از این عوامل شامل موارد زیر می‌شوند:
1. قطر و ضخامت وال پست: ابعاد و وزن وال پست تأثیر زیادی بر هزینه دارد. وال پست‌های بزرگتر و سنگین‌تر هزینه بیشتری برای نصب و حمل و نقل دارند.
2. جنس وال پست: استفاده از فولاد یا بتن آرمه در وال پست هزینه‌های مختلفی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هزینه‌های مربوط به تولید، حمل و نقل، نصب و اتصال وال پست‌های فلزی یا بتنی ممکن است متفاوت باشد.
3. موقعیت و مسافت: موقعیت سایت ساخت، مسافت مورد نیاز برای حمل و نقل وال پست‌ها تا سایت و عوامل دسترسی می‌تواند هزینه را تحت تأثیر قرار دهد.
4. نیاز به اتصالات خاص: در برخی موارد، نیاز به اتصالات خاصی برای وال پست‌ها وجود دارد که می‌تواند هزینه را افزایش دهد. مثلاً اتصالات پیچ و مهره، جوشکاری و غیره.
5. هزینه دستمزد نصاب: هزینه کار نصابان و تیم‌های نصب برای نصب وال پست نیز به هزینه کلی تأثیر می‌گذارد.
مقاله پیشنهادی: مقایسه اسکلت فلزی و بتنی
محل دقیق استفاده از وال پست
وال پست‌ها در موارد مختلفی در ساختمان‌ها استفاده می‌شوند. در زیر به تفصیل به برخی از مکان‌های استفاده از وال پست‌ها اشاره می‌کرده ایم:
دیوارهای پیرامون: وال پست‌ها در نواحی پیرامونی ساختمان استفاده می‌شوند. این دیوارها که با سازه اصلی ساختمان در تماس هستند، نیاز به ارتباط مستقیم با اسکلت سازه دارند. وال پست‌ها در اینجا نقش اتصالی بین دیوار و سازه را بازی می‌کنند و کمک می‌کنند تا دیوار به صورت محکم با سازه درگیر شود.
میانقاب غیرسازه‌ای: هنگامی که دیوارهای غیرسازه‌ای درون ساختمان وجود دارند، وال پست‌ها به عنوان اتصالی بین این دیوارها و سازه اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کار باعث می‌شود که دیوارهای غیرسازه‌ای به صورت محکم و پایدار با سازه مرتبط شوند. شیوه نصب وال پست در این المان دقیقا در داخل آن است که موجب می گردد عملکرد لرزه تا حد بسیار بالایی کاهش یابد.
نواحی جان پناه ساختمان: در نواحی جان پناه ساختمان که باید بتوانند بارهای لرزه‌ای را تحمل کنند، وال پست‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. طبق استانداردهای ساختمانی، ارتفاع وال پست‌ها در این نواحی باید محدود شده و اندازه آنها باید مناسب باشد تا بهبود عملکرد لرزه‌ای دیوارها و سازه فراهم شود.
کنار بازشوها: وال پست‌ها در نزدیکی بازشوهای بزرگ مانند درب‌ها و پنجره‌ها استفاده می‌شوند. اگر ابعاد بازشو بزرگ باشد، استفاده از وال پست‌ها در ناحیه مذکور ضروری است. این کار باعث می‌شود که نیروهای لرزه‌ای بهتر به سازه منتقل شوند و سازه در برابر بارهای لرزه‌ای مقاومت بیشتری داشته باشد.
قاطع دیوارهای سازه‌ای: از کاربردهای اصلی وال پست نصب آن در تقاطع دیوارهای سازه‌ای است. این عمل به عنوان جداسازی و تفکیک دیوارهای متقاطع عمل می‌کند. وال پست‌ها در تقاطع دیوارها قرار می‌گیرند تا بتوانند نیروها و انرژی‌های ناشی از جابجایی‌های سازه‌ای را جذب کنند و از دیوارها به سازه انتقال دهند.
مقاله پیشنهادی: اتصالات فولادی چیست؟
اجرای والپست در مصالح مختلف
روش اجرای وال پست فلزی در بلوک سبک
در زیر روش اجرای وال پست فلزی در بلوک سبک را به صورت مرحله به مرحله توضیح می‌دهم:
1. بررسی و مشخص کردن مکان ورق‌های اتصال:
بر اساس نقشه سازه، محل ورق‌های اتصال برای وال پست‌های فلزی را مشخص کنید. این ورق‌ها باید به کف و سقف سازه متصل شوند و مکان آنها باید به طور دقیق مشخص شود.
2. نصب ورق‌های اتصال:
با استفاده از روش‌های مناسب، ورق‌های اتصال را در نقاط مشخص شده بر روی کف و سقف سازه نصب کنید. این ورق‌ها به عنوان نقطه اتصال وال پست‌های فلزی عمل می‌کنند.
3. جوشکاری وال پست‌ها:
وال پست‌های فلزی را به ورق‌های پایینی و بالایی جوشکاری کنید. این جوشکاری باید به گونه‌ای باشد که وال پست‌ها به صورت محکم و استحکام بالا به ورق‌های اتصال متصل شوند.
4. ایجاد وال پست در بلوک:
یک طرف بلوک را به صورت کامل در نظر بگیرید و این بلوک را به صورت محکم در محل مورد نظر قرار دهید. سپس در سمت دیگر، قسمت وال پست را از داخل بلوک با استفاده از اره یا ابزار مناسب ایجاد کنید. این کار برای اتصال وال پست به بلوک سبک انجام می‌شود.
با رعایت دقیق این مراحل و استفاده از تجهیزات و ابزارهای مناسب، می‌توانید وال پست‌های فلزی را به بلوک‌های سبک متصل کنید. همچنین، بهتر است با مهندسان معماری یا سازه همکاری کنید تا اطمینان حاصل کنید که اجرای صحیح صورت می‌گیرد و سازه مورد نظر استحکام کافی دارد.
پکیج پیشنهادی: پکیج آموزش تکلا استراکچرز
اجرای وال پست در اسکلت بتنی
برای اجرای وال پست در اسکلت بتنی، مراحل زیر را میتوان دنبال کرد:
1. قالب‌بندی: قبل از بتن‌ریزی، قالب‌های مورد نیاز برای وال پست را طبق نقشه موقعیت‌دهی می‌کنند. این قالب‌ها معمولاً شامل فلز تقویت شده باشند و به منظور نگهداری بتن در محل مورد نیاز و شکل دهی به آن استفاده می‌شوند.
2. نصب قالب‌ها: پس از طبقه‌بندی قالب‌ها، آنها را در محل مناسب قرار می‌دهند و با استفاده از انکر بولت یا سایر روش‌های قابل استفاده، قالب‌ها را به کف و سقف متصل می‌کنند. این قالب‌ها باید به طور صحیح و استوار نصب شوند تا بتن بعدی بتواند به درستی در آنها ریخته شود.
3. نصب وال پست: پس از نصب قالب‌ها، وال پست فلزی را در محل مورد نیاز قرار می‌دهند. این وال پست‌ها معمولاً شامل تیرهای فولادی هستند که به قسمت پایینی و بالایی به ورق‌های اتصال وصل می‌شوند. جوشکاری معمولاً برای اتصال وال پست با ورق‌های اتصال استفاده می‌شود.
4. نصب بلوک‌ها: پس از نصب وال پست، بلوک‌های بتنی را در اطراف وال پست قرار می‌دهند. برای اینکه بتوانند بلوک را به صورت کامل قرار دهند، یک طرف بلوک را به صورت کامل قرار می‌دهند و در طرف دیگر، بلوک را با استفاده از اره یا ابزارهای دیگر مناسب می‌برند تا محل قرارگیری وال پست را مشخص کنند.
این روش‌ها معمولاً برای اجرای وال پست در سازه‌های اسکلت بتنی استفاده می‌شوند. البته، برای هر پروژه ممکن است جزئیات و روش‌های اجرایی متفاوتی وجود داشته باشد که باید با توجه به شرایط و نیازهای خاص پروژه در نظر گرفته شوند.
اجرای وال پست در اسکلت فلزی
برای اینکه این ابزار مقاوم کننده ساختمان روی اسکلت فلزی به کار برده شود، نیاز به جوشکاری برای نصب تیرچه‌های افقی و ستون‌های عمودی خواهد بود. در این نوع اجرای ساده‌ای وجود دارد که بعد از آن اعمال سایر مصالح ساختمانی انجام می‌شود.
پکیج پیشنهادی: پکیج آموزش اتصالات فولادی
امیدوارم توضیحات ما برای شما مفید بوده باشد و از این مقاله لذت برده باشید.
پاسخ به نظر:
ممنون از توضیحات خوبتون
خواهش میکنم موفق باشید.